Parels in een "grijs gebied"

Oezbekistan; het is denk ik het aller vreemdste land waar ik ooit een bezoek aan heb gebracht. En dan te bedenken dat ik bijvoorbeeld een land als Mongolië ook al eens heb gezien. Toch is het volk hier nog aparter. Zeker in de buitengebieden, dus buiten de gebruikelijke toeristische steden om. Het rochelt om de haverklap op straat, het liefst zo groen mogelijk, het dringt aan alle kanten voor, probeert je af te zetten tot op het bot en de pinautomaten geven niet het lokale briefpapier uit, nee, het zijn dollars die je kan pinnen en dan weer op straat moet wisselen voor de Oezbeekse SUM.

Vroeger, klinkt alsof ik een oude vent ben, werd mij altijd geleerd om niet op straat te wisselen. Dat zou namelijk te allen tijden een slechtere koers zijn dan je in de bank kan krijgen. Het gekke is dat er op straat juist veel meer voor je dollars wordt betaald dan op de bank. Ze noemen dat ook wel “the black rate”. We zijn dus in Oezbekistan de zwarte markt opgegaan om onze dollars om te zetten in klinkende Oezbeekse Summetjes. Per dollar krijg je dan circa 20 eurocent meer dan op de bank. Is het nog te volgen? Nooit gedacht in het buitenland nog eens het “illegale circuit” in te duiken.

Eve n de centjes buiten beschouwing gelaten is het een land dat nog het beste te beschrijven is als een grote zandvlakte met drie prachtige parels; Khiva, Bokhara en Samarkand. Op dit moment zijn we in de tweede parel aangekomen, Bokhara. Khiva hebben we achter ons liggen en de meest blinkende diamant, Samarkand, gaan we aankomend weekend met een bezoek vereren. Als het goed is de meest spectaculaire van allemaal als we de verhalen mogen geloven.

De steden zijn nog het beste te omschrijven als de beelden die we kennen vanuit de tekenfilm Aladin of het sprookje van Duizend en één nacht. Ik weet bijna zeker dat de inspiratie voor beide uit Oezbekistan moet komen. De steden zijn uiteindelijk verworden tot wat ze nu zijn doordat ze natuurlijk centra waren binnen de beruchte zijderoute. Timur, ten tijde van de hoogtij in handel van zijde heerser over een groot deel van Azië, heeft ooit besloten dat de drie steden de mooiste ter wereld moesten worden. Hij stuurde daarom de beste architecten naar de steden en zorgde ervoor dat het oases van schoonheid werden.

Als voorbeeld neem ik even Bokhara. Je krijgt gewoon lasogen van de weerkaatsing van de zon als je naar de vele blinkende tegeltjes kijkt die er op alle Medrassa’s (islamscholen), moskeeën en mausoleums zijn geprent als een mozaïek. Huiskleur van alle steden is blauw. Die kleur heeft dan ook de overhand als je kijkt naar de gebouwen in de stad.

De handelssteden in Oezbekistan zijn dus prachtig, maar het vervoer binnen dit land laat nogal wat te wensen over. Zo denderden we van Khiva naar Bokhara letterlijk door de woestijn. 450 kilometer met een taxi voor 12 euro per persoon. Het voelde af en toe alsof we meededen aan Parijs – Dakar zo ging onze chauffeur te keer door kuilen en slecht onderhouden asfalt. Na 6 uur hobbelen, toch een respectabele tijd als je de wegen in ogenschouw neemt, kwamen we helemaal murph gebeukt aan in Bokhara. Een ervaring rijker, want dat is ontegenzeggelijk waar ,als over de hele wereld de wegen eruit zien als de A2, dan is reizen geen uitdaging meer.

Naar Samarkand kunnen we gelukkig weer gewoon met de trein. Back on track!